Eminentno revolucionarna uloga buržoazije sastoji se u tome što je uvela ekonomiju u istoriju odlučnim i nepovratnim putem. Revnostan gospodar ove ekonomije, buržoazija je od kada se pojavila bila efikasan – iako ponekad nesvestan – gospodar „univerzalne istorije“. Po prvi put je univerzalna istorija prestala da bude nekakava metafizička fantazija ili neki čin Svetskog duha (Weltgeist), postavši materijalna činjenica, konkretna koliko i trivijalna egzistencija svakog pojedinca. Od pojavljivanja robne proizvodnje, ništa na svetu ne može umaći neumitnom razvoju ovog neo-usuda, toj nevidljivoj ekonomskoj racionalnosti: logici robe. S obzirom da je u samoj svojoj srži totalitarna i imperijalistička, ona zahteva čitavu planetu za svoju teritoriju i celo čovečanstvo za svoje sluge. Gdegod je roba prisutna, ima samo robova.
2.
Buržoaskoj tlačiteljskoj koherenciju u održavanju čovečanstva u praistoriji, revolucionarni pokret – direktni i neželjeni proizvod buržoaske, kapitalističke dominacije – je više od jednog veka suprostavljao projekat oslobodilačke koherentnosti, napora svih i svakoga pojedinačno, slobodne, svesne intervencije u samo stvaranje istorije: istinsko ukidanje svih klasnih podela i prevazilaženje ekonomije
3.
Gde god da prodre – odnosno, skoro svuda na kugli zemaljskoj – virus robe nikad ne prestaje sa rušenjem najokoštalijih društveno-ekonomskih struktura, dopuštajući na taj način milionima ljudskih bića da, kroz nasilje i bedu, otkriju istorijsko vreme same ekonomije. Ma gde da prodre, on širi svoj razorni princip, rastače ostatke prošlosti i gura sve suprotnosti do ekstrema. Drugim rečima, ubrzava društvenu revoluciju. Na svom putu ruši sve kineske zidove, jedva se uspostavivši u Indiji, kada se sve okolo raspada i agrarne revolucije eksplodiraju u Bombaju, Bengalu i u Madrasu: pretkapitalističke zone prihvataju buržoasku modernizaciju, ali bez materijalne osnove neophodne za tako nešto. Takođe, kao u slučaju proletarijata, sile čijem je oslobođenju (ili čak stvaranju) doprinela sama buržoazija, se sada polako okreću protiv nje i njenih domaćih slugu: revolucije nerazvijenih postaju jedno od glavnih poglavlja moderne istorije.
4.
Ukoliko se problem revolucije u nerazvijenim zemljama postavlja na poseban način, to je zbog samog istorijskog razvoja: u ovim zemljama su opšta ekonomska zaostalost – koju je uzgajala kolonijalna dominacija i društveni slojevi koji su je podržavali – i nerazvijenost proizvodnih snaga sprečavale razvoj društveno-ekonomskih struktura koje bi omogućile neposredno ostvarenje revolucionarne teorije, koja je u razvijenim zemljama razrađivana više od jednog veka. Sve ove zemlje, u vreme započinjanja borbi, nisu imale tešku industriju, i proletarijat je daleko od toga da predstavlja najbrojniju klasu. Siromašno seljaštvo na sebe preuzima taj zadatak.
5.
Razni nacionalno-oslobodilački pokreti su se pojavili nakon poraza radničkog pokreta izazvanog krahom revolucije u Rusiji, koja se ubrzo nakon pobede pretvorila u kontrarevoluciju u službi birokratije koja se izdavala za komunističku. Oni su samim tim patili – svesno ili preko lažne svesti – od svih slabosti i defekata te generalizovane kontrarevolucije; i kada se svemu ovome doda opšta nazadnost, nisu bili sposobni za prevazilaženje bilo kog ograničenja nametnutog poraženom revolucionarnom pokretu. I upravo zbog ovog poraza su se kolonizovane i polukolonizovane zemlje morale same boriti protiv imperijalizma. Ali zato što su se borile samo protiv imperijalizma, i samo na jednom delu totalnog revolucionarnog terena, samo su ga se delimično otarasile. Tiranski režimi, koji su uspostavljeni svuda gde se obistinilo uverenje ovih pokreta u sopstvenu pobedu, su samo kamuflaža iza koje se zbiva povratak potisnutog.
6.
Bez obzira na snage koje su učestvovale u njima, i na radikalizam njihovih pristalica, pokreti nacionalnog oslobođenja su u svakoj prilici dovodili bivša kolonijalna društva do modernijih oblika države i do nastojanja za modernizacijom ekonomije. U Kini, koja je iznedrila prototip ovakvih revolucija, seljačka borba protiv američkog, engleskog i japanskog imperijalizma je skončala, zbog poraza kineskog radničkog pokreta 1925-1927, dovodeći na vlast birokratiju prema ruskom modelu. Staljinističko-lenjinistički dogmatizam kojim birokratija ukrašava svoju ideologiju – odskora svedenu na Maoov crveni katehizam – je ništa drugo do laž, ili u najboljem slučaju lažna svest, koja prati njenu kontrarevolucionarnu praksu.
7.
Fanonizam i kastroizam-gevarizam su ideologije kroz koje seljaštvo sprovodi ogroman zadatak oslobađanja pretkapitalističkih društava od polufeudalnih i kolonijalnih ostataka, i pomoću kojih dolazi do nacionalnog dostojanstva koje su pogazili kolonizatori i retrogradne dominantne klase. Ibnbelaizam, naserizam, titoizam i maoizam označavaju kraj ovih pokreta i njihovo prisvajanje od strane sitne buržoazije ili urbanih militarističkih slojeva: ponovno uspostavljanje eksploatatorskih društava, ali ovoga puta sa novim gospodarima, utemeljenim na novim društveno-ekonomskim strukturama. Svuda gde je seljaštvo bilo pobedonosno i dovelo na vlast društveni sloj koji je komandovao njegovom borbom i usmeravao je, prvo je moralo da trpi njihovo nasilje i ispašta ogromnu cenu njihove dominacije. Moderna birokratija, kao ona iz drevnih vremena (npr. u drevnoj Kini), svoju moć i prosperitet gradi na ogromnoj eksploataciji seljaka: ideologija faktički ne menja ništa. U Kini ili na Kubi, u Egiptu ili Alžiru, svuda igra istu ulogu i obavlja iste funkcije.
8.
U procesu akumulacije kapitala, birokratija je realizacija onoga čega je buržoazija bila samo pojam. Ono što je buržoazija činila kroz vekove, „kroz krv i blato“, birokratija želi da dostigne svesno i „racionalno“ u nekoliko decenija. Ali birokratija ne može da akumulira kapital a da ne akumulira i laži: ono što čini izvorni greh kapitalističkog bogatstva zlokobno je prekršetno u „socijalističku prvobitnu akumulaciju“. Sve što nerazvijena birokratija predstavlja ili zamišlja da je socijalizam nije ništa drugo do ostvareni neomerkantilizam. „Buržoaska država bez buržoazije“ (Lenjin) ne može otići dalje od istorijskih zadataka buržaoazije, i industrijski najrazvijenija zemlja pokazuje manje razvijenoj sliku razvoja koji joj sledi. Dokopavši se vlasti, boljševička birokratija nije mogla ništa bolje da predloži revolucionarnom proletarijatu Rusije od „učenja lekcija nemačkog državnog kapitalizma“. Sve tzv. „socijalističke“ snage su najnerazvijenije imitacije birokratije koja je porazila revolucionarni pokret u Evropi. Ono što birokratija može da učini ili što je prinuđena da učini niti će osloboditi radne mase, niti suštinski poboljšati njihove društvene uslove, zato što sve to ne zavisi samo od proizvodnih sredstava već takođe i od njihovog prisvajanja od strane proizvođača. U svakom slučaju, birokratija neće propustiti da stvori materijalne uslove za ostvarenje i jednog i drugog. Da li je buržoazija ikada učinila manje od toga?
9.
Prilikom seljačko-birokratskih revolucija jedino birokratija svesno teži vlasti. Istorijski trenutak osvajanja vlasti je kada se birokratija dočepa države, proglašavajući je nezavisnom spram revolucionarnih masa, pre nego što su eliminisani ostaci kolonijalizma i pre postizanja istinske nezavisnosti od stranih sila. Po osvajanju državne vlasti, nova klasa suzbija svaki vid autonomije masa kroz tobožnje suzbijanje sopstvene autonomije i stavljanje sebe masama na raspolaganje. Ekskluzivni vlasnik čitavog društva, ona sebe proglašava ekskluzivnim zastupnikom viših društvenih interesa. Postupajući tako, birokratska država predstavlja ostvarenje hegelijanske države. Njena odvojenost od društva istovremeno sankcioniše podelu društva na suprostavljene klase: trenutno jedinstvo birokratije i seljaštva je samo iluzija kroz koju oboje ostvaruju ogroman istorijski zadatak nepostojeće buržoazije. Birokratska vlast izgrađena na ruševinama pretkapitalističkih kolonijalnih društava ne predstavlja ukidanje klasnih antagonizama; ona samo zamenjuje stare klase, stare uslove tlačenja i stare oblike borbe novijim.
10.
Jedini ljudi koji su nerazvijeni su oni koji vide pozitivne vrednosti u vlasti svojih gospodara. Žurba za sustizanjem kapitalističkog postvarenja i dalje ostaje najbolji put do pojačane nerazvijenosti. Pitanje ekonomskog razvoja je nerazdvojno od pitanja ko je pravi posednik ekonomije, pravi gospodar radne snage; sve ostalo je specijalističko brbljanje.
11.
Sve do sada su revolucije u nerazvijenim zemljama samo pokušavale da na različite načine oponašaju boljševizam; odsada je stvar u tome da se on poništi vladavinom saveta.
Internationale Situationniste, br.12, septembar 1969.